संस्कृत-गद्यांशों का सन्दर्भ- सहित हिन्दी में अनुवाद 1- “विश्वस्य स्रष्टा ईश्वर: एक एव” इति भारतीय संस्कृतेः मूलम् । विभिन्नमतावलम्बिनः विविधैः …
आरुणि-श्वेतकेतु-संवाद
संस्कृत-गद्यांशों का सन्दर्भ- सहित हिन्दी में अनुवाद 1- येनाश्रुतं श्रुतं भवत्यमत। मतमविज्ञातं विज्ञातमिति । कथं नु भगवः स आदेशो भवतीति …
देशभक्तः चन्द्रशेखर :
संस्कृत-गद्यांशों का सन्दर्भ- सहित हिन्दी में अनुवाद 1- आरक्षक:-श्रीमन् ! अयम् अस्ति चन्द्रशेखरः । अयं राजद्रोही । गतदिने अनेनैव असहयोगिनां …
प्रबुद्धो ग्रामीण:
संस्कृत-गद्यांशों का सन्दर्भ- सहित हिन्दी में अनुवाद 1- एकदा बहव: जता: धूम्रयानम् (रेल) आरुह्य नगरं प्रति गच्छन्ति स्म । तेषु …
वीर: वीरेण पूज्यते
संस्कृत-गद्यांशों का सन्दर्भ- सहित हिन्दी में अनुवाद 1- आम् । राष्ट्रद्रोहः । यवनराज ! एकम् इदं भारतं राष्ट्रं, बहूनि चात्र …
कर्मवीर भरत
प्रश्न 1. ‘कर्मवीर भरत’ खण्डकाव्य के प्रथम सर्ग (आगमन) की कथावस्तु लिखिए। उत्तर—आगमन सर्ग (प्रथम सर्ग) – इसमें अयोध्या से …
तत्वों का आवर्त वर्गीकरण(Periodic Classification of Elements)
प्रश्न.1.मेण्डलीफ का आवर्त नियम तथा आधुनिक आवर्त नियम लिखिए। मेण्डलीफ की आवर्त सारणी के दो लक्षण, दो लाभ व किन्हीं …
कार्बन एवं उसके यौगिक(Carbon and its Compounds)
प्रश्न.1.उदाहरण सहित दहन अभिक्रिया को समझाइए । अथवा दहन अभिक्रिया पर टिप्पणी लिखिए।Explain combustion reaction with examples. Or write a …
धातु एवं अधातु (Metals and Non – Metals)
प्रश्न 1. धातु पर मोरचा लगना को समझाइए |Explain the formation of deposits on metal.उत्तर – अनेक धातुओं की सतहें …
अम्ल , क्षारक एवं लवण (Acids, Bases and Salts)
प्रश्न 1. pH की परिभाषा दीजिए या pH मूल्य क्या है? pH तथा हाइड्रोजन आयन सान्द्रण में सम्बन्ध बताइए। इसकी …
